Każdy warsztat samochodowy jest producentem odpadów. W ostatnim czasie zmieniły się przepisy dotyczące gospodarki odpadami, a nowe wejdą w życie 1 lipca 2013 roku.

Coraz większa część klientów zwraca uwagę na to, żeby ich samochód był naprawiany w schludnie wyglądającym warsztacie, przez schludnie wyglądającego pracownika. Klienci chcą mieć pewność, że odpady powstające podczas naprawy ich samochodów nie zanieczyszczą środowiska i nie zostaną wywiezione do lasu. Szczególne znaczenie ma to w przypadku napraw samochodów flotowych. Jeżeli koszt naprawy nie jest bezpośrednio pokrywany przez klienta, albo koszty i jakość naprawy są w kilku warsztatach porównywalne, o wyborze warsztatu zaczynają decydować argumenty takie, jak wizerunek warsztatu, czystość, dbałość o środowisko, czy miła obsługa.

Odpady powstające w warsztacie

W wyniku działania warsztatu powstają różne rodzaje odpadów, a znaczna ich część jest niebezpieczna dla środowiska. Mogą to być m. in. oleje przepracowane, czyściwa, filtry oleju i powietrza, elementy z tworzywa sztucznego, złom, świetlówki oraz zużyty sprzęt elektroniczny. Znaczna część z wytwarzanych odpadów przedstawia wartość recyklingową – można je po prostu sprzedać.

Pozwolenie na wytwarzanie odpadów

Do niedawna każdy warsztat prowadzący działalność, winien był złożyć informację o wytwarzanych odpadach, uzyskać decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi albo pozwolenie na wytwarzanie odpadów. Zgodnie z nową ustawą z 14 grudnia 2012 r., która weszła w życie 23 stycznia 2013 r. nie ma już obowiązku składania informacji o wytwarzanych odpadach ani uzyskiwania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Dotychczasowe decyzje przestały obowiązywać.
Nadal jednak, gdy warsztat ma instalację, w której w wyniku eksploatacji powstaje rocznie powyżej 1 tony odpadów niebezpiecznych istnieje konieczność posiadania pozwolenia na wytwarzanie odpadów. Pozwolenie wydaje starosta powiatu, na którego terenie znajduje się warsztat. Taką instalacją mogą być, według interpretacji urzędów: lakiernie, odciekacze i odsysacze oleju, obrabiarki, a nawet podnośniki do samochodów. Definicja instalacji jest różnie odczytywana przez poszczególne starostwa i najlepiej skonsultować się z odnośnym starostwem.
Należy mieć świadomość, że poszczególne frakcje powinny być zbierane w oddzielnych pojemnikach gwarantujących bezpieczne przechowywanie, to znaczy, że pojemniki powinny być szczelne, uniemożliwiać wyciekanie zawartości oraz zamykane, aby nie uwalniały się substancje lotne. Frakcje obojętne, jak plastiki, złomy, czy opony mogą być gromadzone po prostu w wydzielonym miejscu.
Rodzaje odpadów powstających najczęściej w warsztacie i ich prawidłowa klasyfikacja: Wytworzone odpady powinny być przekazywane uprawnionej firmie posiadającej decyzję na zbieranie bądź przetwarzanie danego rodzaju odpadu. Obrót nimi powinien być potwierdzony kartami przekazania odpadów, a kartę taką należy przechowywać przez pięć kolejnych lat. Przekazujący zobowiązany jest również do prowadzenia ewidencji ilości i rodzajów przekazanych odpadów.
Po zakończeniu roku, do 15. marca, należy przesłać do Urzędu Marszałkowskiego sprawozdanie na temat ilości odpadów wytworzonych. Niezłożenie takiego sprawozdania zagrożone jest karą w wysokości od 500 zł wzwyż.

Opłata za korzystanie ze środowiska

Poza obowiązkami związanymi z wytwarzaniem odpadów należy zwrócić również uwagę na zachodzącą w trakcie pracy niektórych warsztatów emisję zanieczyszczeń do powietrza (np. podczas lakierowania, stosowania farb, rozpuszczalników, napraw i serwisowania klimatyzacji). Wówczas należy złożyć do Urzędu Marszałkowskiego sprawozdanie (do 31. lipca i 31. stycznia) o zakresie korzystania ze środowiska i wyliczyć opłatę. Jednakże, w przypadku, gdy wyliczona opłata nie przekracza 400 zł nie ma obowiązku jej wnoszenia.

Odpady komunalne po 01.07.2013

Od początku lipca tego roku zaczynają funkcjonować nowe zasady gospodarowania odpadami komunalnymi. Odpady z gospodarstw domowych będą odbierane przez firmę wybraną przez gminę w drodze przetargu. W wielu gminach również odpady komunalne pochodzące z zakładów będą włączone do tego systemu. Dotychczas pewna część warsztatów odpady, inne niż niebezpieczne, przekazywała jako odpady komunalne. W większości przypadków cena wywozu takich odpadów będzie wyższa niż dotychczas. Należy się również liczyć z tym, że odbiorca wyłoniony w wyniku przetargu będzie dokładniej sprawdzał zawartość wywożonego pojemnika, dążąc do ograniczenia ilości odpadów wywożonych w ramach ryczałtu. Aby uniknąć nieporozumień w przyszłości, należy upewnić się, że gromadzone odpady są prawidłowo zaklasyfikowane i właściwie segregowane.

Spalanie olejów w piecach

Obecnie zdarza się, że przepracowane oleje są spalane w piecach na olej opałowy. Pomimo deklaracji producentów, że te piece są przystosowane do spalania zanieczyszczonych olejów i mogą spalać również oleje przepracowane, należy mieć świadomość, że praktyka ta nie jest zgodna z przepisami prawa. Piece te faktycznie są w stanie spalać paliwo z zanieczyszczeniami mechanicznymi, lecz nie posiadają żadnej instalacji oczyszczania spalin. W spalinach takich są m. in.: związki cynku, ołowiu, manganu, fosforu, siarki oraz chlorowcopochodne. Aby móc legalnie spalać przepracowane oleje w piecach na olej opałowy, użytkownik powinien uzyskać decyzję zezwalającą na spalanie olejów odpadowych w piecu. Wykorzystywanie przepracowanych olejów jako paliwa niesie za sobą również obowiązek naliczenia i zapłacenia podatku akcyzowego.

Filtry olejowe

Przy obecnie wysokich cenach złomu zdarza się, że odbiorcy tego surowca oferują również odkupowanie filtrów olejowych jako złomu. Jest to praktyka niezgodna z prawem. Filtry są odpadami niebezpiecznymi zawierającymi resztki oleju. Olej ten po przedostaniu się do wody gruntowej powoduje jej skażenie, czyniąc ją nieprzydatną do spożycia oraz niszcząc organizmy żywe. Jeden litr przepracowanego oleju może skazić do 5 mln litrów wody. Prawidłowe zagospodarowanie takich filtrów wymaga rozdzielenia poszczególnych frakcji – olejowej, materiału filtrującego oraz złomów i wykonywane jest w wyspecjalizowanych instalacjach, co niestety kosztuje.

Dzikie wysypiska

Często zdarza się, że spacerując po lasach napotykamy na wyrzucone elementy samochodów. Pochodzą one najczęściej z niewielkich, garażowych warsztatów, gdzie nie zwraca się uwagi na ekologię i przestrzeganie przepisów prawa. Praktyka taka niekorzystnie wpływa na wizerunek branży.